Warszawiacy doczekali się „Malowanego ptaka” w reżyserii Mai Kleczewskiej i według dramaturgii Łukasza Chotkowskiego, który powstał na podstawie powieści Jerzego Kosińskiego. Pierwszy raz widzowie mieli okazję podziwiać grę aktorówa 26 marca w Teatrze Polskim w Poznaniu, zaś 28 maja odbędzie się warszawska premiera tego głośnego spektaklu.
Przedstawienie „Malowany ptak” jest zestawieniem powieści Jerzego Kosińskiego z materiałami dokumentalnymi, tekstami historyków, pisarzy m. in.: Claude'a Lanzmanna, Jana Tomasza Grossa, Jana Karskiego, Jana Błońskiego, Jana Grabowskiego, Barbary Engelking, Joanny Krakowskiej, Moniki Sznajderman, Anny Bikont, Joanny Siedleckiej, oraz z książką wydaną przez Fundację Shalom „Dzieci żydowskie oskarżają”. To pierwsze sceniczne wystawienie powieści Jerzego Kosińskiego.
Współorganizatorem warszawskiej premiery „Malowanego ptaka” jest TR Warszawa, na którego scenie w ATM Studio przy Wale Miedzeszyńskim 384 spektakl zostanie wystawiony gościnnie. Wszelkie informacje widzowie znajdą na stronie Teatru Żydowskiego.
W zamyśle twórców spektaklu, przedstawienie „Malowany ptak” stanowi drugą część dyptyku. Jego pierwszą cześć, „Dybuka” Teatru Żydowskiego, który premierę miał w kwietniu 2015 roku, zobaczymy 1 i 2 czerwca 2017 roku gościnnie na scenie TR Warszawa/ATM Studio.
„Malowany ptak” według Jerzego Kosińskiego na podstawie przekładu Tomasz Mirkowicza
W Polsce w 1939 roku mieszkało około 35 milionów współobywateli polskich: 31 milionów Polaków oraz około 3,5 miliona Żydów. Okupacja niemiecka rozbiła Polskę na dwie grupy przedzielone przepaścią, polskich Żydów i Polaków − chrześcijan, którzy egzystowali koło siebie przez stulecia.
Podczas eksterminacji na ziemiach polskich zginęło 2 miliony 900 tysięcy polskich Żydów. Przemoc zmienia stosunki międzyludzkie. Dlaczego ukrywanie Żydów niosło za sobą tak straszne zagrożenie?
Dlaczego nie brakowało chętnych do konspiracji w Państwie Podziemnym, która również była zagrożona karą śmierci, a tak trudno było znaleźć schronienie dla współobywateli żydowskich?
Bycie „obok”.
Bycie „nie-zainteresowanym”.
Bycie „nie-zaangażowanym”.
Bycie „biernym obserwatorem”, w obliczu masowego codziennego ludobójstwa, jest działaniem. Zdaje się, że rozmowa na ten temat wcześniej nie była możliwa, była prawie niesłyszalna, wymagała czasu.
Już w 1940 Jan Karski złożył raport o sytuacji w Polsce rządowi generała Sikorskiego. Był on miejscami niewygodny. Przygotowując wersję oficjalną, do której Alianci mogli mieć dostęp, raport Karskiego sfałszowano. Uznano bowiem, że Zachód nie powinien wiedzieć o antyżydowskich nastrojach w Polsce, o których informował Karski w swoim meldunku.
„Malowany ptak” stanowi efekt powolnego uwalniania umysłu długo skutego strachem.
Realizatorzy:
reżyseria: Maja Kleczewska
dramaturgia: Łukasz Chotkowski
scenariusz sceniczny: Maja Kleczewska, Łukasz Chotkowski
współpraca dramaturgiczna: Paulina Skorupska
scenografia/instalacja (scena): Wojciech Puś
scenografia filmowa/instalacja: Marcin Chlanda
kostiumy: Konrad Parol
choreografia: Kaya Kołodziejczyk
muzyka: Cezary Duchnowski
kierownictwo muzyczne: Adam Domurat
film: Kacper Fertacz
montaż: Przemysław Chruścielewski
światło: Wojciech Puś
asystent reżysera: Julia Szmyt
produkcja: Zuzanna Głowacka, Klaudia Borucka
inspicjent: Magdalena Matusewicz
Obsada:
Konrad Cichoń , Piotr B. Dąbrowski, Joanna Drozda (gościnnie), Michał Kaleta, Kaya Kołodziejczyk (gościnnie), Teresa Kwiatkowska, Małgorzata Peczyńska (gościnnie), Henryk Rajfer, Andrzej Szubski, Katarzyna Węglicka (gościnnie), Jerzy Walczak, Wiesław Zanowicz oraz Adam Chełminiak.
W spektaklu wykorzystano fragmenty:
„My z Jedwabnego” Anny Bikont, „Biedni Polacy patrzą na getto” Jana Błońskiego, „Miesięcy” Kazimierza Brandysa, „Judenjagd” Jana Grabowskiego, „Ten jest z ojczyzny mojej…, ale go nie lubię” Jana Tomasza Grossa, „Przechodząc obok” Jerzego Kosińskiego, „Zająca z Patagonii” Cloude’a Lanzmanna, „Shoah” Cloude’a Lanzmanna, „Czarnego ptasiora” Joanny Siedleckiej, „Fałszerzy pieprzu” Moniki Sznajderman, „Miast śmierci” Mirosława Tryczyka, „Dzieci żydowskie oskarżają”, red. Maria Hochberg-Mariańska, Noe Gruss, „Sprawcy: dlaczego zwykli ludzie dokonują masowych mordów” Haralda Welzera, „Sonderkomando” Shlomo Venezia, „Jak Polacy Niemcom Żydów mordować pomagali” Stefana Zgliczyńskiego oraz fragmenty tekstów i wypowiedzi prasowych Aliny Całej, Jana Grabowskiego, Barbary Engelking, Mariana Kałuskiego, Jana Karskiego, Rafała Kotomskiego, Joanny Krakowskiej, Wacława Kujbidy, Ewy Kurek, Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Andrzeja Sławińskiego, Jana Karskiego, Marka Wierzbickiego oraz Jana Żaryna.
W spektaklu wykorzystano utwory:
Ludwig van Beethoven – VII Symfonia A-dur (op.92) cz. II – Allegretto; Olivier Messiaen – „Quatuor pour la fin du temps”(Kwartet na koniec czasu) – cz. VIII – Louange a l’immortalite de Jesus (Pochwała nieśmiertelności Jezusa)
W filmie gościnnie wystąpili:
Ksiądz: Wojciech Kalwat
Ministranci: Franciszek Bączkiewicz, Baltazar Grześkowiak, Gabriel Kleina Schmidt, Maksymilian Smakulski, Wiktor Smul
Statyści: Elżbieta Chojnacka, Barbara Frankowska, Donata Olczyk, Jerzy Grzesiński, Małgorzata Hadyńska, Lidia Borzyńska, Izabela Kubis, Krzysztof Matusiak, Kazimierz Miler, Daria Kleina-Schmidt, Agnieszka Mularczyk-Smakulska, Karol Bączkiewicz, Jolanta Błach, Jolanta Smul, Kazimierz Jaworski, Mateusz Eder, Filip Pietrowicz, Dawid Zieliński, Nikodem Kaczmarek, Jan Buczyński oraz pies Lukas
Zdjęcia: Kacper Fertacz
Asystent kamery: Paweł Krawczyk
Mistrz oświetlenia: Bartosz Gburek
Oświetlacze: Marian Brzoza, Bartosz Gorzelany
Dyżurni planu: Fix Service (Rafał Mączka, Filip Kopański, Piotr Gęziak)
Kaskaderzy/nurkowie: Mateusz Bilski, Krzysztof Włódarski
Charakteryzacja: Magdalena Banachowicz, Marysia Ciernioch, Małgorzata Ciernioch
Spektakl przeznaczony dla widzów dorosłych.
Terminy spektakli: 28. ND./19.00 (premiera), 29. PON./20.00, 30 WT./20.00
Miejsce: TR Warszawa/ATM Studio, ul. Wał Miedzeszyński 384
Bilety: normalny 80 zł / ulgowy 50 zł / wejściówka 30 zł